Prof. Dr. Murat KARATAŞ’ın Çanakkale Savaşları Enstitüsü’nün 4. Kuruluş Yıl Dönümü Mesajı

Dördüncü yılını tamamlayan Çanakkale Savaşları Enstitüsü, Çanakkale Savaşları ile ilgili Türk literatürüne katkı sağlamayı ve konuyla ilgili sivil-akademisyen iş birliğini kurmayı hedefleyerek yola çıkmıştı. Bu süreçte Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı ve Türk Şehitlikleri İmar Vakfı tarafından imzalanan üçlü protokol ile 10 Ağustos 2018 günü faaliyetlerine başlamıştı.

Geçen dört yıllık süre içerisinde gerçekleştirdiği kurumsal iş birliğine dayalı projeler, yayınladığı süreli yayınlar ve kitaplar; ulusal ve uluslararası etkinlikler ile Çanakkale Savaşları hakkında söz sahibi bir kuruluş haline gelmeyi başardı.

Çanakkale Valiliği ve İl Özel İdaresi iş birliği ile yürütülen çalışmalarda, 104 yıldır yeri bilinmeyen Kumkale Şehitlik alanı, 2019 yılında Çanakkale Savaşları Enstitüsü tarafından tespit edildi. İlgili devlet kurumlarının desteği ile yapılan tescil işlemlerinin ardından, 700’e yakın şehidimiz için yapılacak şehitliğin çalışmaları başlatıldı. Burada bir şehitlik ve anıtın yapılmasıyla Kumkale şehitlerine olan minnet borcumuzu bir nebze olsun ödemiş olacağız. Süreç, Çanakkale Savaşları Enstitüsü’nün desteği ile devam etmektedir.

Üç aylık periyotla hazırlanan Anafarta Dergisi, 100’den fazla farklı araştırmacının makalelerinin yer aldığı zengin içeriklerle 15. sayısına ulaştı. Her sayı, “Gelecek nesiller için canları feda edenlere, yeni nesillerin armağanı” sloganı ile özenle ve yoğun araştırmalar sonucu hazırlanıyor. Anafarta, Çanakkale Savaşları ile ilgili Türk literatürüne yeni bilgi ve veriler eklemeye devam ediyor. Çanakkale’de hazırlanan Anafarta, ilgili devlet kurumlarına dağıtılıyor ve tüm Türkiye’deki D&R satış mağazalarında satışa sunuluyor. Anafarta, Kültür Bakanlığı’nın desteklediği bir Çanakkale markası haline geldi. Askeri tarih meraklılarının takip ettiği Anafarta, dijital platformlarda da yer alıyor. Ayrıca Anafarta Dergisi, Çanakkale Savaşları konusunda genç araştırmacılara kapılarını açarak, her yıl iki kez olmak üzere “Yazı Atölyesi” etkinlikleri düzenliyor.

Yine üç aylık periyotla yayınlanan Parimpar Dergisi, “Haydi, Hep Birlikte Tarihe Doğru Bir Yolculuğa Çıkalım” sloganıyla tarihe meraklı çocuklar için hazırlanıyor. Değerler eğitiminin önemli bir parçası olan tarih bilinci, çocukların gündelik hayattan bağlarını koparmadan aktarılmaya gayret ediliyor. Konunun uzmanlarından oluşan bir çalışma grubu, 7-12 yaş grubu eğitim müfredatına paralel olarak seçilen konuları, profesyonel çizimlerle destekleyerek çocukların anlayacağı dilde aktarıyor. Çanakkale’de hazırlanan Parimpar, ilgili devlet kurumlarına dağıtılıyor ve tüm Türkiye’deki D&R satış mağazalarında satışa sunuluyor. Parimpar da Kültür Bakanlığı’nın desteklediği bir Çanakkale markası haline geldi; üstelik Parimpar içerikleri, Milli Eğitim Bakanlığı’nın talebi ile resmi ders kitaplarında yerini aldı.

Şimdiye kadar 5 farklı kitap yayınlamış olan Çanakkale Savaşları Enstitüsü, seri olarak yayınlamayı planladığı çalışmalarına devam ediyor. Bu çalışmaların her birinin, literatüre yeni bilgi sağlayan eserler olmasına dikkat ediliyor. Örneğin son yayınlanan “Türk Savaş Muhabirlerinin Kaleminden Çanakkale Savaşları” isimli eserde Mustafa Kemal ATATÜRK’ün Çanakkale Cephesi’nde basına yansıyan ilk röportajı tespit edilmiştir.

Dijital yayın platformu olarak Çanakkale Harbi isimli web sitesi ve sosyal medya aracılığıyla Çanakkale’ye ve Çanakkale Savaşları’na dair fotoğraflar, haberler, kültürel miras, raporlar, harp hatıraları, mektuplar, şiirler, çeviriler, testler, makaleler, köşe yazıları ve daha birçok konuya dair gün yüzüne çıkmamış bilgiler, takipçilerle paylaşılıyor. Aynı zamanda bu platform, konuya dair genç araştırmacılara, yazılarını kaleme alacakları bir fırsat sunuyor.

Çanakkale Savaşları Enstitüsü, panel, kongre, konferans gibi etkinliklerde, çalışan personeli ve destek olan akademisyenleri ile yer almakla birlikte Çanakkale içinde ve dışında birçok etkinliğe de kurumsal destek oldu, olmaya devam ediyor. Örneğin 18 Mart 1915 Çanakkale Zaferi’ni, İngiliz, Fransız, Alman ve Türk bakış açısıyla değerlendiren konferans, Çanakkale Savaşları ile ilgili dünya literatüründe bir ilk olarak gerçekleştirildi.

2022 yılında Çanakkale Savaşları Enstitüsü, yeni bir çalışmaya daha başlamıştır. Alanında uzman bilim insanlarından oluşan Bilim Kurulu ile “Çanakkale Savaşları Ansiklopedisi” hazırlanıyor. Ansiklopedi’nin ilk ürünleri, Enstitü’nün 4’üncü Kuruluş Yıldönümü hatırasına 10 Ağustos 2022’de yayınlandı. Uzun soluklu bu çalışma, Türkiye’nin dört bir tarafından farkı üniversitelerdeki akademisyenlerin oluşturduğu 100’den fazla uzmandan oluşan bir Danışma Kurulu’na sahip. Ayrıca sivil araştırmacı ve uzmanlardan oluşan bir araştırma ekibi de var. Çalışmalar, belirli bir program dahilinde devam ediyor.

Yerel, ulusal ve uluslararası ölçekte çalışmalarına devam eden Enstitü’ye destek olan, katkı sunan kişi ve kurumlara teşekkür ediyorum. Bu destekler, Çanakkale Savaşları’na dair Türk tezinin olgunlaşmasına katkı sağlıyor. Bu vesile ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çanakkale Valiliği, Çanakkale İl Özel İdaresi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı, Çanakkale İl Kültür Müdürlüğü başta olmak üzere devlet kurumlarına teşekkür ederim. Ayrıca Enstitü danışmanlığını yürüten Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi akademik personeline, gönüllü sivil araştırmacılara, Anafarta Dergisi yazarlarına, Çanakkale Savaşları Ansiklopedisi Bilim Kurulu Üyelerine, Danışma Kurulu üyelerine, Enstitü kurulduğu günden bugüne kadar geçen süreçte emeği bulunanlara ve Enstitü personeline teşekkür ederim.

Prof. Dr. Murat KARATAŞ