Enstitü Dış İlişkiler Koordinatörümüz Arş. Gör. Buğra TERZİ, Çanakkale Savaşları’na dair ulusal haber kanalına açıklamalarda bulundu. TRT Haber’de yayımlanan habere göre;
10 Ağustos 1915’te Anafartalar Zaferi kazanıldı. İtilaf kuvvetlerinin sonu yakındı. Gözetleme raporlarını inceleyen Albay Mustafa Kemal, İngiliz askerlerinin tahliye hazırlığında olduğunu fark etti. Tamamen denize dökmek amacıyla taarruz emri verdi. Emirde; “Şimdiye kadar bir kısım kuvvetini geri çekmiştir. Daha fazlasını çekme ihtimali de oldukça yüksektir. Hücum, İtilaf Kuvvetlerinin her an değişebilen haline bağlı olarak bütün hazırlıkların yapılmasıyla mümkündür. Bu konuda Kolordu Komutanlarının önem ve nazar-ı dikkatlerini celp ederim.” demiştir.
TERZİ: Anafartalar Grubu Komutanlığının, harp ceridelerini günümüz Türkçesine çevirerek çalışmamızı tamamladık. Böylece Mustafa Kemal ATATÜRK’ün Anafartalar Kahramanı unvanının neden aldığını, hangi faaliyetlerinden dolayı aldığını öğrenmiş olduk. Ortaya çıkan en ilginç verilerden bir tanesi de 22 Ekim 1915 tarihli emri oldu.
Çanakkale’de Türk ordusunu Liman von Sanders komuta ediyordu. Alman general, Albay Mustafa Kemal’in Taarruz planını uygulamadı. Cephenin kapanma sürecini değiştirebilecek o talimata yıllar sonra Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Arş. Gör. ve Çanakkale Savaşları Enstitüsü Dış İlişkiler Koordinatörü Buğra TERZİ ulaştı.
TERZİ: Bu emir bizim daha önce görmediğimiz, bilmediğimiz bir emirdi. İngilizleri tamamen denize dökmek amacıyla kurguladığı ve detaylandırdığı bir emir. Daha önce böyle bir şeyle karşılaşmamıştık ve bu emir üzerinden aslında Liman von Sanders ile Mustafa Kemal’in arasında bir tartışmanın çıktığını görüyoruz.
İngiliz basımı kaynaklara göre Türk ordusu tahliye planından habersizdi. Operasyon gizlilikle yürütülmüştü. Oysa bu belge Mustafa Kemal’in iki buçuk ay önce İngilizlerin tahliyesini ön gördüğünü gösteriyor.