Enstitümüz tarafından üç ayda bir yayına hazırlanan süreli yayınlarımızdan Çanakkale Savaşları odaklı Askerî Tarih dergisi Anafarta’nın 2024 İlkbahar, 22. sayısı okuyucularıyla buluştu.
“Gelecek Nesiller İçin Canlarını Feda Edenlere, Yeni Nesillerin Armağanı” sloganıyla yayın hayatına başladığından beri birbirinden değerli konuları sayfalarına taşıyan dergimizin yeni sayısında yine dopdolu.
Birinci Dünya Savaşı’na ait kartpostallar, dergiler, üzerlerine ittifak liderlerinin büstleri ve devletlerin bayrakları işlenmiş porselen tabakların yanı sıra değişik madalyonlar, her geçen gün bir müzayedede veya bir müze ziyareti sırasında karşımıza çıkmakta. Peki bu madalyonlarda Alman-Osmanlı ilişkisi nasıl işlenmişti? Madalyonların üzerine işlenmiş görseller Alman toplumsal hafızasına tezat oluşturuyor muydu? Süleyman Eren TÜKENMEZ, siz değerli Anafarta Dergisi okuyucuları için madalyonlara bakış açısını değiştirecek olan “Birinci Dünya Savaşı Madalyonlarında Osmanlı İmgesi ve Propaganda” makalesini kaleme aldı. Üstelik bu yazısında Çanakkale Savaşları ile ilgili özel olarak tasarlanmış ve üretilmiş olan madalyonlara yer ayırdı. Resmî merasimlerin olmazsa olmazı bandonun içerisinde yer alan bir enstrümandır, borazan. Fakat bu çalgı, özellikle savaşlar göz önüne alındığında yalnızca bununla sınırlandırılamayacak tarihî bir öneme sahip.
Burak ÖZDAMAR, borazanın ve borazan neferlerinin Çanakkale cephesi özelinde sahip olduğu yere değinen “Bir Nefes Bir Nefer: Çanakkale Cephesinde Borazancılar” isimli makaleyi sizler için hazırladı. Tarihçi Heredetos’tan coğrafyacı Strabon’a, şair Ovidius’un Hero ve Leander hikâyesinden binlerce askerin Birinci Dünya Savaşı’nda yaşadığı kanlı gerçeklere kadar birçok edebî metne ve tarihî olaya ev sahipliği yapmış bir coğrafya, nam-ı diğer Kale-i Sultaniye. Merve YILDIRIM ÖZBAŞ, eski isminde yer aldığı üzere Osmanlı sultanlarının yaptırdığı kalelerle de tarihe not düşülen bu şehirdeki iki önemli kaleyi, Kilitbahir ve Sultaniye Kalelerini, “Boğazın Muhafızları: İlk Tasvirlere Göre Kitâb-ı Bahriyye’de Kilitbahir ve Sultaniye Kaleleri” makalesiyle sizlerle buluşturdu.
Osmanlı Devleti’nin ilk dönemlerinde bir daha kapanmayacak şekilde Türklere Avrupa kapısını açan Çimpe Kalesi’nin yeri günümüzde tam olarak tespit edilebilmiş değil. Metin TETİK tarihteki bu önemli yapının nerede olduğuna dair yaptığı detaylı çalışmalar neticesinde hazırladığı “Kayıp Hisar: Rumeli’ye Geçişin Sembolü Cinbi/Çimpe Nerede?” makalesiyle bu konuda literatüre katkı sağlayacak yeni bir görüş ortaya koyuyor. Üstelik bu görüş, yeni ve orijinal olmakla birlikte bundan sonra yapılacak çalışmalara da kılavuz olacak gibi görünüyor. Birinci Dünya Savaşı’na ait arşiv belgelerinin araştırmacıların kullanımına açılmasıyla özellikle Çanakkale cephesi çalışmaları gün geçtikçe artmakta. Özellikle bu arşiv belgeleri arasında harp cerideleri, her birliğin aldığı emirlerden yaşadıkları olaylara kadar gün gün, saat saat yazılması bakımından önem arz etmekte. Peki özellikle Millî Savunma Bakanlığı Askerî Tarih Arşivinde karşılaşılan her belge bir harp ceridesi mi sizce? Bu tarihî belgeler kaleme alınırken ne gibi hatalar yapılmış olabilir? Erdal KABATEPE “Harp Tutanaklarında Hatalar Var Mı? 33’üncü Alay Harp Takrirleri Örneği” makalesinde ceride ve takrir arasındaki farkları ortaya koyarken aynı zamanda bu belgelerde ne gibi hatalarla karşılaşılabileceği konusunda siz değerli araştırmacıları ve okuyucuları bilgilendiriyor.
Birinci Dünya Savaşı’yla ortaya çıkan tankların gelişimi ve yeni muharebe teorileri çerçevesinde askerî taktiklerin olgunlaşması İkinci Dünya Savaşı’nı çok daha yıkıcı bir savaş hâline getirdi. Tartışılan yeni askerî doktrinler arasında ise özellikle Almanların Blitzkrieg yani Yıldırım Harbi öne çıkmış ve savaşa damga vurmuştu. Zeynep ERBAŞ, “Savaş Endüstrisi ve Blitzkrieg Doktrini Üzerine Alternatif Bir Bakış” isimli makalesiyle savaş arifesinde Alman savaş endüstrisi ile Yıldırım Harbi doktrininin gelişimine ve sahadaki etkisine yeni bir perspektiften bakıyor. Yayınladığı her sayıyla literatüre yeni çalışmalar kazandıran popüler askerî tarih dergisi Anafarta, 2024 İlkbahar sayısında yukarıda bahsedilen makaleler ve daha niceleriyle karşınızda!
Dergilerimizi, canakkalestore.com ve D&R mağazalarından temin edebilir ya da Google Playstore’dan dijital olarak satın alabilirsiniz.
